Sprawozdanie z prac renowacyjnych kaplicy św. Antoniego na Zarzeczu w roku 2020
Sprawozdanie z prac renowacyjnych kaplicy św. Antoniego
na Zarzeczu w roku 2020
- Wstęp
W roku 2020 Stowarzyszenie Miłośników Historii Szczekocin i Okolic, w ramach ochrony zabytków naszego miasta, zorganizowało szereg prac związanych z remontem kaplicy św. Antoniego na Zarzeczu. Realizacja tego zadania, była możliwa dzięki pozyskanym w 2019 roku środkom zewnętrznym.
Kaplica wybudowana na początku XX wieku wymagała pilnego remontu. Od kilku lat opiekunowie kaplicy – mieszkańcy Zarzecza zwracali uwagę na konieczność naprawy dachu, fatalny stan okien oraz uszkodzenia elewacji zewnętrznej. W 2019 roku z zebranych przez mieszkańców środków wyremontowano dach kaplicy. SMHSiO zobowiązało się do organizacji i finansowania remontu okien i elewacji.
- Pozyskanie środków
Na remont kaplicy przeznaczono środki uzyskane dzięki uprzejmości i zaangażowaniu Urszuli i Ryszarda Grycnerów. Wolą sponsorów było, aby przeznaczyć je w części na sfinansowanie prac przy kaplicy św. Antoniego.
Środki przekazało Chińsko-Polskie Towarzystwo Okrętowe S.A.CHIPOLBROK z siedzibą w Gdyni, z którym od lat nasze Stowarzyszenie współpracuje w ramach programu ochrony dziedzictwa narodowego.
- Uzgadnianie projektu renowacji i podpisanie umów z wykonawcami
Po rozmowach z proboszczem parafii Szczekociny ks. Jerzym Miernikiem, mieszkańcami Zarzecza, opiekunami kaplicy i członkami Stowarzyszenia, Zarząd przygotował następujący plan prac:
- wykonać konserwację i naprawę wszystkich okien
- wykonać remont elewacji zewnętrznej z malowaniem
- przygotować tablicę i krzyż upamiętniający cmentarz morowy, znajdujący się w tym miejscu w XVIII wieku
W ramach przygotowań podpisano umowę z plastykiem Grzegorzem Dudałą na wykonanie projektów:
• 2-ch szt. witraży do okien okrągłych w ścianach szczytowych kaplicy
• malatury elewacji zewnętrznej kaplicy
• krzyża i tablicy upamiętniającej dawny cmentarz morowy
Konserwację i remont okien oraz wykonanie nowych witraży powierzono „Artystycznej Pracowni Witraży Grzegorz Słomka” z Częstochowy podpisując stosowna umowę.
Wiele problemów mieliśmy ze znalezieniem wykonawcy na naprawę i malowanie elewacji zewnętrznej. Ostatecznie podpisano umowę z firmą Sok-Mar 2.
Wykonanie płyty pamiątkowej powierzone zostało Januszowi Marciszowi, pochodzącemu ze Szczekocin artyście rzeźbiarzowi, a krzyż dębowy zobowiązał się wykonać Krzysztof Adamus we własnym zakładzie stolarskim.
- Prace przy witrażach
Mimo kłopotów związanych z pandemią i trwającymi przez prawie cały okres prac ograniczeniami, wszystkie zaplanowane prace wykonano.
W miesiącach styczeń, luty w „Artystycznej Pracowni Witraży” w Częstochowie powstały elementy 2-ch szt. witraży. W miesiącu marcu przystąpiono do remontu. Dokonano konserwacji i naprawy starych ram okien okrągłych w ścianach szczytowych i wprawiono nowe elementy witrażowe wg. projektu Grzegorza Dudały.
W dalszej kolejności, w miesiącach kwiecień, maj wykonano remont 4-ch szt. okien bocznych. Remont polegał na konserwacji i naprawie starych ram oraz wymianie wszystkich szkieł na nowe.
Prace spawalnice przy remoncie stalowych ram okiennych wykonali nieodpłatnie Sławomir Włodarski i Marek Sobór.
Okna przywrócone zostały do pierwotnej postaci.
- Prace malarskie
Naprawa elewacji i malowanie miało na celu z jednej strony poprawę jej stanu technicznego i z drugiej przywrócenie kaplicy jej neogotyckiego charakteru.
Prace przeprowadziła firma Sok-Mar 2 w miesiącach sierpień, wrzesień, październik 2020 roku.
Przed właściwym malowaniem dokonano oczyszczenia starej elewacji, naprawiono ubytki, przeprowadzono odgrzybianie i gruntowanie ścian.
Odtworzono do dawnej postaci betonowy cokół wokół kaplicy.
Malowanie warstwy zewnętrznej wykonano wg. kolorystyki zaproponowanej przez plastyka Grzegorza Dudałę.
- Prace przy krzyżu i tablicy epitafijnej
Na podstawie podpisanej umowy płytę z piaskowca wg. projektu Grzegorza Dudały wykonał artysta rzeźbiarz Janusz Marcisz w swojej pracowni w Poraju, z własnego materiału. Montaż pod kierunkiem rzeźbiarza i autora projektu wykonaliśmy we własnym zakresie.
Krzyż tzw. karawakę wykonano nieodpłatnie w pracowni stolarskiej w Bonowicach należącej do Krzysztofa Adamusa. Wykonawcą samego krzyża i jego montażu była ekipa majstra Krotli.
Montażu krzyża i płyty epitafijnej dokonano na wcześniej przygotowanym fundamencie betonowym. Metalowe mocowanie krzyża wykonał Hieronim Jupowicz.
Te prace wykonano w m-cu sierpniu.
- Prace oświetleniowe
W ramach prac uzupełniających wykonano instalację elektryczną do podświetlenia okien witrażowych i zainstalowano lampę zewnętrzną przed wejściem. Podświetlenie pozwala podziwiać witraże z zewnątrz po zapadnięciu zmroku.
Zmieniono również samo przyłącze elektrycznych kabli zasilających do budynku.
Prace wykonali nieodpłatnie: Marek Sobór i Tomasz Sobański
- Zakończenie
Wszystkie zaplanowane prace, trwające prawie rok zostały wykonane pomimo wielu trudności związanych z ograniczeniami w warunkach trwającej pandemii koronawirusa i były możliwe dzięki zaangażowaniu wielu osób, nie tylko członków Stowarzyszenia Miłośników Historii Szczekocin i Okolic.
Podziękowania nalezą się przede wszystkim sponsorom, środki pozyskane dzięki nim pozwoliły sfinansować większość zaplanowanych robót.
Wiele osób pracowało nieodpłatnie przy pracach pomocniczych. Największym zaangażowaniem wykazał się opiekun kaplicy – Tadeusz Pasierbiński. Przez wszystkie miesiące – cały okres remontu, był codziennie obecny i organizował prace wszystkim kolejnym wykonawcom. Pomagali mieszkający w pobliży kaplicy przedstawiciele rodzin Pasierbińskich, Włodarskich i Lisowskich. Również: Adam Caban, Krzysztof Derek, Hieronim Jupowicz, Marek Sobór i Marian Wojciechowski.
Spośród członków SMHSiO zaangażowani w prace przygotowawcze, organizacyjne i bezpośrednie byli prezes Marek Gradoń i skarbnik Jacek Mazanek. Grzegorz Dudała nadzorował jako autor projektów wykonawstwo witraży, krzyża, płyty i malatury. Całość koordynował Andrzej Orliński.